O ludziach siarkowej gorączki

Podczas gali wieńczącej projekt, w Tarnobrzeskim Domu Kultury odbył się przedpremierowy pokaz filmu dokumentalnego "Gorączka siarki".

- Jest to jeszcze wersja robocza, która będzie dopracowywana i uzupełniona o materiał archiwalny, przede wszystkim zdjęcia - powiedział Jakub Palacz, scenarzysta, reżyser i autor muzyki do filmu. - Naturalnie tytułem chcieliśmy nawiązać do gorączki złota w Ameryce oraz wypowiedzi jednego z naszych rozmówców, w której opisał ówcześnie panującą atmosferę słowami: "więcej, więcej, więcej". I to jest ta gorączka siarki. Jeszcze żyją ludzie, którzy podejmując decyzje o budowie i rozbudowie przemysłu siarkowego pod Tarnobrzegiem, brali odpowiedzialność za rozwój miasta, jak i za kwestie ekologiczne. Postanowiliśmy zatem utrwalić ich wspomnienia.

Kierownikiem produkcji był Jan Palacz, wspólnie z Krystyną Frąszczak, prezeską tarnobrzeskiego UTW, inicjatorzy całego projektu, który na swoje barki wziął dobór bohaterów filmu, jak i dotarcie do nich. Rozmowy przeprowadzali sam reżyser i Ewa Wójcik-Lis, redaktorka Radia Leliwa, sprawującego patronat medialny nad przedsięwzięciem wraz z Telewizją Lokalną Tarnobrzeg.

W filmie wystąpili m.in. Eugeniusz Gutman i Józef Drozd - dyrektorzy naczelni Kopalń i Zakładów Przetwórczych Siarki "Siarkopol", Jan Misiak, Zbigniew Młodawski, Wasili Pietrow, Wiesław Popieluch, Wacław Salamucha, Władysław Stępień, Wiktor Stasiak (obecny prezes zarządu Zakładów Chemicznych "Siarkopol") i Jacek Maślanka (obecny prezes zarządu "Siarkopolu" Tarnobrzeg sp. z o.o.)

  Główni inicjatorzy projektu - Krystyna Frąszczak i Jan Palacz. Marta Woynarowska /Foto Gość

 - Wiele słuchaczek i słuchaczy UTW to byli "siarkowcy" lub najbliżsi osób pracujących w "Siarkopolu". Kiedy zatem zbliżał się jubileusz, nie wyobrażaliśmy sobie, żeby uniwersytet z tym składem osobowym nie zaangażował się i nie zrobił czegoś, co upamiętniłoby tych ludzi - naszych koleżanek i kolegów. W historii tego przemysłu są też osoby, które poświęciły coś najcenniejszego, czyli życie. Im również chcieliśmy złożyć hołd - mówił Jan Palacz. - Poza tym pragnęliśmy zostawić dla następnych pokoleń materiał, mówiący o istnieniu w tym miejscu wielkiego przemysłu siarkowego, o tym, że Tarnobrzeg był siedzibą województwa, że ich dziadkowie zrobili coś dla tego miasta i regionu. I tak zrodziła się myśl zrealizowania filmu, który chętnie obejrzą starsi, by powspominać minione lata, ale po który będą sięgać również nauczyciele podczas lekcji, bo, jak już zaznaczyłem, tworzyliśmy go z myślą o młodym pokoleniu, by znało przeszłość swej małej ojczyzny.

W ramach projektu odbyły się wykłady, wycieczki m.in. na tereny byłej kopalni odkrywkowej w Jeziórku oraz dziewięć spotkań z osobami, które w historii „Siarkopolu” odegrały lub nadal odgrywają niebagatelną rolę, pełniąc dyrektorskie lub kierownicze stanowiska.

- Były to kameralne spotkania, podczas których rozmawiając z "pionierami polskiej siarki", utrwalaliśmy ich wspomnienia w formie obrazu i dźwięku, by potem nasi patroni medialni - Radio Leliwa oraz Telewizja Lokalna Tarnobrzeg - mogli je wyemitować na swoich antenach. Ponadto były nagrywane z myślą o wspomnianym już, a przewidzianym w projekcie, filmie dokumentalnym, w syntetyczny sposób ujmującym 70 lat istnienia przemysłu siarkowego w Tarnobrzegu. Syntetyczny, gdyż gdybyśmy chcieli zawrzeć pełne wersje wspomnień naszych bohaterów, to musiałby powstać kilkunastoodcinkowy serial - zauważył Jan Palacz.

  Galę uświetnił występ aktorów i piosenkarzy z ELOE theater of noise. Marta Woynarowska /Foto Gość

Z udanej realizacji projektu zadowolenia nie kryła Małgorzata Stanowska, z ramienia Towarzystwa Inicjatyw Twórczych "ę", koordynatorka projektu "Seniorzy w akcji", prowadzonego w ramach programu "Uniwersytety Trzeciego Wieku - Seniorzy w akcji" Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

- Kiedy w maju ubiegłego roku tarnobrzeski UTW zwrócił się do nas z pomysłem projektu o tajemniczym tytule "Utrwalamy wspomnienia pionierów polskiego złota", to członkowie komisji konkursowej, która musiała wybrać najlepsze wnioski spośród 370 zgłoszonych, spojrzeli po sobie z obawą, że jest to kolejny pomysł na poszukiwanie złotego pociągu. Dla mieszkańców Tarnobrzega ten enigmatyczny tytuł jest oczywistością, ale nie dla innych - wspominała Małgorzata Stanowska. - Nasz program "Seniorzy w akcji" wspiera pasje, pomysły na działania osób, które zakończyły już swoją pracę zawodową, a dzisiaj chcą być osobami w akcji. To są ludzie, dla których nie zabrzmiał trzeci dzwonek, ale pierwszy, a scena jest zawsze otwarta, tak jak dla Krystyny Frąszczak, Jana Palacza i innych słuchaczek i słuchaczy UTW.

Cały film, po ukończeniu montażu, zostanie wyemitowany, jak informował Jan Palacz, na antenie Telewizji Lokalnej Tarnobrzeg, a już teraz można w niej obejrzeć rozmowy z jego bohaterami lub wysłuchać ich w Radio Leliwa.

Galę uświetnił występ aktorów i piosenkarzy z ELOE theater of noise.