Bogaty Rok Siarki

Imprezy plenerowe, wystawy, wykłady, konkursy, spotkania z przedszkolakami i uczniami tarnobrzeskich placówek edukacyjnych zapowiedzieli podczas konferencji prasowej, która odbyła się w Muzeum Polskiego Przemysłu Siarkowego, Henryk Galek, prezes oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Tarnobrzegu, i wiceprezes organizacji Zbigniew Buczek, będący jednocześnie wiceprzewodniczącym komitetu organizacyjnego jubileuszowych obchodów i byłym prezesem Kopalni Siarki "Machów".

- Odkrycia złóż siarki dokonał prof. Stanisław Pawłowski wraz z zespołem 29 września 1953 r. w Mokrzyszowie. I związku z przypadającą rocznicą w ubiegłym roku wystąpiliśmy wspólnie z Uniwersytetem III Wieku do Rady Miasta Tarnobrzega, by w 70. rocznicę tego doniosłego wydarzenia dla naszego miasta i regionu rok 2023 był dedykowany pamięci górników i pracowników Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego. Został powołany komitet obchodów, skupiający wiele organizacji i instytucji, m.in. wspomnianych już wnioskodawców, Fundację "Serce Lasowiackie" im. Barbary i Franciszka Mortków, Bibliotekę Pedagogiczną w Tarnobrzegu i szereg innych. Wspólnie przygotowaliśmy program obchodów, które zainicjowaliśmy już w początkach roku i będziemy kontynuować do 4 grudnia, czyli wspomnienia św. Barbary, kiedy zakończymy je Mszą św. w kościele noszącym wezwanie patronki górników na os. Siarkowiec - informował Z. Buczek.

Wśród wielu zaplanowanych wydarzeń jednym z największych zapowiada się piknik, który odbędzie się 16 września na pl. Bartosza Głowackiego. Górnicy zapraszają wszystkich dorosłych mieszkańców Tarnobrzega na symboliczny górniczy poczęstunek - kiełbasę, bułkę i kufelek piwa. Zaprezentowane zostaną tradycje górnicze, przygotowane przez SITG, w tym skok przez skórę, przekazanie sztandarów i lamp młodym górnikom. Świętowanie rozpocznie przekazanie górniczej braci symbolicznych kluczy do miasta.

  Podczas wrześniowego pikniku zaprezentowany zostanie tradycyjny ceremoniał górniczy. Marta Woynarowska /Foto Gość

W programie rocznych obchodów są także wykłady i spotkania organizowane przez UTW, SITG, zarówno dla dorosłych, jak i młodszych tarnobrzeżan, konferencja naukowa poświęcona historii przemysłu siarkowego. Interesujące konkursy skierowane do dzieci i młodzieży przygotowują Biblioteka Pedagogiczna i Fundacja "Serce Lasowiackie".

Prezes Galek zapowiedział, że w tym roku częściej będzie można usłyszeć Miejską Orkiestrę Dętą, która powstała na bazie orkiestry górniczej, o czym świadczą chociażby mundury górnicze, w których występuje.

- W 430. rocznicę lokacji Tarnobrzega o godz. 10 poprowadzi uroczysty przemarsz, a 4 grudnia, czyli jak za dawnych lat, od wczesnych godzin porannych będzie budzić tarnobrzeżan, maszerując ulicami miasta i grając skoczne melodie - zapowiedział H. Galek.

W obchody jubileuszowe nie mogło nie włączyć się Muzeum Polskiego Przemysłu Siarkowego oddział Muzeum Zamku Tarnowskich w Tarnobrzegu. Plany instytucji przedstawiła jej kierownik Beata Kotasiak-Wójcik. - Za niedługo na pl. Głowackiego zostanie otwarta wystawa plenerowa, poświęcona Tarnobrzeskiemu Zagłębiu Siarkowemu. We wrześniu zamierzamy zorganizować konferencję historyczno-ekologiczną, dotyczącą odkrycia i eksploatacji złóż siarki. Materiały z niej zostaną opublikowane w formie książkowej. Konferencji będzie towarzyszyć wystawa mineralogiczna, prezentująca minerały i skamieniałości występujące w złożach siarki rodzimej. Wzbogacona zostanie o nowe tematy ekspozycja stała - chodzi o geologię i ludzi tworzących zagłębie. Najważniejszą część z pewnością będzie stanowić prezentacja postaci prof. Stanisława Pawłowskiego oraz jego żony prof. Katarzyny Pawłowskiej - wymieniła najważniejsze inicjatywy.

  Beata Kotasiak-Wójcik, kierowniczka MPPS, zapowiedziała, że instytucja przygotowuje okolicznościowe wystawy czasowe, a także zmiany ekspozycji stałej. Marta Woynarowska /Foto Gość

Wszystkim podejmowanym działaniom mającym upamiętnić 70. rocznicę odkrycia siarki i powstałego przemysłu patronuje prezydent Tarnobrzega Dariusz Bożek. - Chociaż siarka została odkryta w 1953 r., to jednak już przed wojną chodziły słuchy o jej występowaniu. Rok ten można umownie nazwać trzecią lokacją Tarnobrzega - pierwsza miała miejsce w 1593 r. za Zygmunta III Wazy, druga - za Jana III Sobieskiego, który potwierdził przywilej nadany przez swojego poprzednika w XVI wieku. Tak naprawdę miasto dostało nowe życie od 1953 roku. Powstający i rozbudowujący się kombinat siarkowy spowodował, że Tarnobrzeg zupełnie zmienił charakter i z małego, typowego galicyjskiego miasteczka, jakich wiele w tych okolicach, przekształcił się w miasto przemysłowe - podkreślił prezydent. - Siarkopol zatrudniał kilkanaście tysięcy ludzi, w całej jego historii przewinęło się przez niego ponad 120 tys. pracowników, ale tak naprawdę nie było chyba w Tarnobrzegu osoby, która chociażby przez swoich bliskich nie byłaby związana z kombinatem. Ta historia trwała przez kilkadziesiąt lat, a dzisiaj powinniśmy pamiętać o niej, albowiem wiele budynków - dom kultury, hale sportowe, baseny, stadion, szkoły - zawdzięczamy przemysłowi siarkowemu.

Dopełnieniem jubileuszowych obchodów będą dwa filmy dokumentalne Aleksandra Dyla i Jakuba Palacza, traktujące o historii przemysłu siarkowego, ale przede wszystkim o ludziach tworzących go i z nim związanych.