Janów Lubelski. Przywracają pamięć
Na cmentarzu żydowskim zaprezentowano nowy znak tablicy informacyjnej, który w swoim kształcie nawiązuje do macewy, tradycyjnej formy żydowskiego nagrobka.
Na tablicy umieszczono też znak QR, która odsyła do pełniejszego zapoznania z janowską nekropolią.
Zadanie to zrealizowane zostało w ramach projektu pt. „Żydowskie dziedzictwo kulturowe” i dzięki grantowi przyznanemu przez Muzeum Polin, Islandię, Liechtenstein i Norwegię oraz budżet państwa. Zakłada on identyfikację wszystkich cmentarzy stanowiących do 1939 r. własność gmin żydowskich oraz wprowadzenie ujednoliconej formy ich oznakowania.
- Stoimy przed fragmentem muru otaczającego kiedyś żydowski cmentarz w Janowie Lubelskim. Przez prawie pół wieku było to miejsce skazane na zapomnienie. Nie kojarzyło się z cmentarzem: było zaniedbane i nieoznakowane. Teraz już wiemy, że spoczywa tu wiele pokoleń żydowskich mieszkańców tego miasta oraz że miejsce to związane jest z tragedią Holocaustu - powiedział Zbigniew Nita z Janowskiego Stowarzyszenia Ławeczka Dialogu.
W uroczystości zaprezentowania tablicy informacyjnej na żydowskim cmentarzu w Janowie Lubelskim wzięli między innymi udział Anna Czerwińska-Walczak, wicedyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Zygmunt Stępiński, dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, Witold Wrzesiński, przedstawiciel Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Warszawie, i wicewojewoda lubelski Bolesław Gzik.
Podczas uroczystości odczytano także list od Zafriry Malowany Schmukler, przewodniczącej Organizacji Janów Lubelski w Izraelu.
W Polsce jest 1200 potwierdzonych żydowskich cmentarzy, w tym samym woj. lubelskim są aż 122. Jednym z 15 już oznakowanych jest ten w Janowie Lubelskim.
Cmentarz żydowski w Janowie Lubelskim założono w 1824 roku. Został zniszczony w 1939 roku podczas nalotów. W kolejnych latach Niemcy dokonywali tutaj egzekucji Żydów, grzebiąc ofiary na miejscu. Zamordowali ok. 300 osób. W maju i listopadzie 1942 roku ostatni Żydzi z Janowa zostali wywiezieni przez Niemców do Zaklikowa, skąd trafili do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Bełżcu.
W 1939 r. w Janowie mieszkało prawie 10 tys. osób, z czego 35 proc. stanowili Żydzi.
Uroczystość zorganizowało Janowskie Stowarzyszenie Ławeczka Dialogu i Fundacja Muzeum Historii Fotografii we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich Polin i Narodowym Instytutem Dziedzictwa.
