Rudnik nad Sanem. Średniowieczne znalezisko

W początkach marca w lesie na południe od zabudowań Rudnika nad Sanem znaleziony został żelazny grot oszczepu. Grot jest bardzo dobrze zachowany, nieznacznie tylko skorodowany, ma też niewielkie ubytki w miejscu przejścia liścia w tulejkę. Na podstawie jego formy można przypuszczać, że grot pochodzi z wczesnego średniowiecza, najpewniej z okresu między wiekiem XI a końcem XIII wieku – poinformował Marek Florek, sandomierski archeolog.

Jak dodaje, interesujące jest, że jest to już trzeci grot oszczepu z wczesnego średniowiecza znaleziony w tych okolicach. – Pierwszy, który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, odkryty został jeszcze w latach 80. XX wieku na terenie Dolin, niegdyś przysiółka Rudnika. Kolejny grot znaleziono  w 2013 roku w lesie między Nowosielcem a Rudnikiem. Znajduje się on obecnie w zbiorach Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli – dodaje.

Wszystkie trzy groty znaleziono w lasach północnej części Puszczy Sandomierskiej. Co ciekawe, miejscowości, na terenie których je odkryto, powstały w czasach nowożytnych: Rudnik nad Sanem w drugiej połowie wieku XVI, Nowosielec dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku, Doliny – obecnie część Rudnika nad Sanem – jeszcze później, bo w drugiej połowie XIX wieku. - Najbliższe znane osady wczesnośredniowieczne chronologicznie odpowiadające grotom, a więc z okresu między X a XIII wiekiem, znajdują się w odległości 10–15 km od miejsc znalezienia grotów. Warto dodać, że w odległości około 10 km od miejsc znalezienia grotów w czasach średniowiecza (do drugiej połowy XIV wieku) przebiegała granica polsko-ruska, która przecinała San między Kopkami a Krzeszowem. Natomiast wzdłuż Sanu prowadził szlak komunikacyjny, którym w XIII wieku kierowały się najazdy ruskie i mongolskie na Ziemię Sandomierską – opowiada M. Florek. Jak dodaje, jest możliwe, na co wskazują nazwy miejscowości: Stróża – niegdyś samodzielna wieś, obecnie dzielnica Rudnika; Podgrodzie – zaginiona wieś w sąsiedztwie Niska, że w rejonie tym znajdował się we wczesnym średniowieczu jakiś obiekt o charakterze obronnym lub strażniczym, co z uwagi na wspomniane bliskie sąsiedztwo granicy państwowej nie powinno dziwić.

  Grot odnaleziony w Nowosielcu. Archiwum archeologa

- Znaleziska grotów z Dolin, Nowosielca, a także to ostatnie, z Rudnika, mogą zatem stanowić świadectwo jakichś działań wojennych prowadzonych w średniowieczu w sąsiedztwie granicy polsko-ruskiej. Druga możliwość jest taka, że są one pozostałością po polowaniach (także monarszych) odbywanych w średniowieczu w lasach Puszczy Sandomierskiej. Wiadomo, że przynajmniej od czasów Kazimierza Wielkiego w Przyszowie nad Łęgiem, a więc w odległości około 17–20 km od miejsc znalezienia grotów, znajdował się królewski zamek, określany jako myśliwski, będący miejscem, gdzie władcy zatrzymywali się w trakcie prowadzonych w okolicznych lasach polowań – podsumowuje M. Florek.

Zabytek po opracowaniu trafi do zbiorów Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli.