Chrześcijańskie korzenie miasta

Na Zamku Królewskim odbyła się sesja naukowa poświęcona początkom miasta Sandomierza. Podczas swoich wystąpień kilku naukowców mówił o piastowskiej i średniowiecznej przeszłości Sandomierza. Podkreślano, że wraz z początkiem państwa Mieszaka I Sandomierz był jednym z wiodących grodów obronnych, który stał się także ważnym ośrodkiem na mapie powstającej administracji kościelnej. Podkreślano także znaczenie aktu lokacji miasta dokonanej przez Leszka Czarnego w 1286 r.

- To tutaj skupiała się elita władzy, miasto odgrywało bardzo ważną rolę, było stolicą Księstwa Sandomierskiego, a potem województwa, jednego z największych w Polsce - mówił dr hab. Tomisław Giergiel z Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie. Z kolei prof. Feliks Kiryk z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie podał w wątpliwość czy lokacja miasta z 1286 roku była rzeczywiście drugą, a nie kolejną np. trzecią lub czwartą.

- Po najazdach tatarskich rozciągniętych w latach 1241-1260 Sandomierz niemalże przestał istnieć i możliwe, że kilkakrotnie próbowano próbę odbudowy miasta. Na pewno nie było to łatwe. Jednak dokument księcia dał wielki impuls do jego rozwoju - powiedział F. Kiryk. Dokument ten zawiera bardzo szczegółowy opis ulokowania miasta, jego administracji, wykonywania władzy i przysługujących mieszkańcom praw i przywilejów. - W dokumencie znalazł się m.in. prawo do budowy mostu na Wiśle czy przywilej bicia srebrnej monety, co było ogromnym wyznacznikiem roli, jaką pełniło wówczas to miasto - dodał profesor.

  Wystąpienie prof. dr hab. Andrzeja Buko ks. Tomasz Lis /Foto Gość - Z chwilą inkorporacji przez Mieszka I tych regionów do serca państwa gnieźnieńskiego postępowała chrystianizacja. Sandomierz odgrywał w niej wiodącą rolę, bo właśnie stąd postępowała ekspansja na zewnątrz - podkreślał prof. dr hab. Andrzej Buko z Polskiej Akademii Nauk omawiając wiodącą rolę Sandomierza w procesie chrystianizacji Polski. Ks. dr hab. Tomasz Moskal wskazał, na dynamiczny rozwój sieci kościelnej w samym mieście i okolicy Sandomierza, który dowodzi znaczenia miasta, jako ośrodka chrystianizacji.

- Bardzo ważne w badaniu sieci kościelnej jest zwrócenia uwagi na ich wezwania. Począwszy od najstarszego sandomierskiego kościoła dedykowanego św. Piotrowi. Znane jest powiedzenie „ubi Petrus, ibi ecclesia”, tzn. „gdzie jest Piotr, tam jest Kościół”. Wskazuje to na łączność wspólnoty sandomierskiej z Kościołem powszechnym. Kolejna świątynia była dedykowana Maryi, i tajemnicy jej Narodzenia, a była nią kolegiata sandomierska. Kolejny dedykowano św. Mikołajowi, było to bardzo rozpowszechnione wezwanie nadawane świątyniom w okresie średniowiecza. Następny kościół dedykowany został św. Janowi Chrzcielnemu, bo właśnie stad zaczynała się chrystianizacji Sandomierszczyzny i terenów Puszczy Sandomierskiej - wymieniał ks. Tomasz Moskal.

Konferencja rozpoczęła trzydniowe świętowanie rocznicy lokacyjnej. Jutro odbędzie się ceremonia poświęcenia i przekazania burmistrzowi sztandaru miasta, po raz pierwszy oficjalnie zaprezentowany zostanie także nowy herb miasta i odbędzie się również inscenizacja Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej.

W niedzielę świętowany będzie odpust bł. Wincentego Kadłubka patrona miasta i Diecezji Sandomierskiej.

  Referat dr Marka Florka, archeologa ks. Tomasz Lis /Foto Gość