Nauka sprzed dwu wieków

Przystąpiono do kolejnego etapu renowacji sandomierskiej katedry. Dzięki środkom uzyskanym od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pomocy Urzędu Miasta Sandomierza oraz wkładowi własnemu parafii zostanie odrestaurowany kolejny ołtarz boczny poświęcony bł. Wincentemu Kadłubkowi. Podczas prac demontażowych i przygotowawczych do renowacji za mensą ołtarzową znaleziono zapisane dwie karty papieru z wykaligrafowanym tekstem. – Podczas pierwszego etapu prac musieliśmy dokonać demontażu nastawy ołtarzowej, która została przewieziona do pracowni, aby być odpowiednio zakonserwowana i odnowiona. Na miejscu pozostał cokół ołtarza, gdyż posiada mocne mocowanie do podłoża. Ta cześć będzie poddana konserwacji na miejscu. Po odsłonięciu dolnej części ołtarza znaleźliśmy dwie karty papierowe z wyraźnie zachowanym napisem. Tytuł tekstu brzmi „Nauka moralna na pierwszą klasę”, jej autorem jest Feliks Rogowski i datowana jest na rok 1785 r. – wyjaśnił Marcin Gruszczyński, konserwator zabytków, prowadzący prace w katedrze.

Po demontażu nastawy ołtarzowej na ścianie filaru ukazała się dekoracja malarska, która tematycznie powiązana jest z innymi dekoracjami odkrytymi za innymi ołtarzami. – Te dekoracje zapewne stanowiły dopełnienie dekoracji dawnych ołtarzy, ich formy rzeźbiarskiej i struktury całego ołtarza. Za tym ołtarzem zachowały się także fragmenty dwu rzeźbionych liści z zieloną polichromią, co wskazuje, że w ten pejzaż wkompo0nowana była wić roślinna, która dopełniała wystrój ołtarza – dodaje konserwator.

W samej pracowni konserwatorskiej podczas wstępnych prac okazało się, że obecny obraz bł. Wincentego został namalowany na już istniejącym starszym malowidle.

Same karty zostały przekazane do Muzeum Diecezjalnego, gdzie poddano jest zabiegom odgrzybiającym, zabezpieczającym i konserwatorskim. Został także odczytany tekst, który zapisany został w pięknej starej polszczyźnie. Tekst ma formę poetycką z przesłaniem nauki moralnej.

Nauka moralna na pierwszą klasę

Całe lato pracuj aby zimy niedożda ta się z ilości i ciężkości ludzkiej, by głodni byli gdyby nie posiadali. Bez pracy zaś nic do nas samo nie przyjdzie. Porada, który pola nie zasila żniwa z niego nie zbira

Ciężka tego bida, kto do niej nie przykłada się. Ciężka tego bidota, kto się do pracy nie dołoży.

Znalezisko nie wpłynęło na realizację całego przedsięwzięcia. Prace konserwatorskie są obecnie kontynuowane a ich zakończenie planowane jest na 31 października.

  Prace renowacyjne w katedrze
ks. Tomasz Lis/ GN   Rekopis z XVII w.
Renowacja katedry sandomierskiej Archiwum Muzeum Diecezjalnego