Nowy numer 13/2024 Archiwum

Klasztor odsłania tajemnice

Archeolodzy prowadzący prace pod krużgankami klasztoru na Świętym Krzyżu odkryli zakonne pochówki z XV w, unikatowy piec i elementy ceramiki ze średniowiecza.

Prace pod klasztornymi krużgankami podjęto w styczniu bieżącego roku w ramach prac konserwatorskich całego kompleksu zakonnego. Podczas odkrywania kolejnych warstw ziemi natknięto się na zakonne groby okresu od XV do XVIII w. – Ciekawą rzeczą jest to, że są to jedne z pierwszych pochówków w trumnach. Oczywiście trumny uległy rozkładowi, ale wyraźnie są widoczne odkrywanych miejscach – wyjaśnia dr Czesław Hadamik, archeolog prowadzący badania. Odnalezione szczątki doczesne zakonników zostały złożone w krypcie kaplicy Oleśnickich i są do dyspozycji antropologów.

- Po zakończeniu prac zostanie zorganizowany dla nich pogrzeb. W trumnie benedyktyńskiej zostaną złożone przy kościele na zewnątrz, przy grobie o. Czesława Bartosza OMI – zapowiedział superior o. Zygfryd Wiecha OMI. Podczas prowadzonych badań we wtórnym nasypie pod posadzką krużganka odnaleziono elementy ceramiki pochodzące z XII w. oraz z czasów późniejszych, co jest efektem prac, które mogły być prowadzone przy klasztorze w ciągu wieków. Ciekawym znaleziskiem są kafle pochodzące z XVI i XVII wieku. Jednak, jak podkreśla archeolog, unikatowym znaleziskiem jest odkryty piec z czasów średniowiecza, który służył do ogrzewania pomieszczeń klasztornych i był ówczesnym akumulatorem ciepła. – Nie spodziewaliśmy się takiego umiejscowienia pieca pod krużgankami. Jest ono prawdopodobnie unikatowe. Zachował się ruszt pieca, kształt jego budowy oraz widoczne są opalenia – dodaje archeolog. Według badacza od pieca przewodami cieplnymi ukrytymi w ścianie rozchodziło się ciepłe powietrze do poszczególnych pomieszczeń. Gdy palono w piecu przewody były zamknięte, po zagaszeniu pieca otwierano te przewody, by nagromadzone ciepłe powietrze mogło dotrzeć do wyznaczonych sal, czy to infirmerii, dormitorium bądź refektarza.

Prace archeologiczne i konserwatorskie prowadzone są nadal i trudno przewidzieć, jakie inne tajemnice odkryje świętokrzyski klasztor. Na Świętym Krzyżu na przełomie lat 50. i 60. ubiegłego wieku prowadzono badania archeologiczne lecz skupiono się bardziej na badaniu wału kultowego, natomiast sam klasztor nie był dokładnie przebadany. - To, co udało się odnaleźć do tej pory jak również to, co zostanie wydobyte w czasie trwających jeszcze prac zostanie udostępnione dla pielgrzymów i turystów na zorganizowanej wystawie na Świętym Krzyżu – poinformował o. Dariusz Malajka OMI, rzecznik świętokrzyskich oblatów. Święty Krzyż to najstarsze polskie sanktuarium. Przechowywane są w nim relikwie Drzewa Krzyża Świętego. Opactwo benedyktyńskie założył tu Bolesław Chrobry w 1006 r. Obecnie opiekę nad nim sprawują Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej.

Odkrycia na Świętym Krzyżu   Odkrycia na Świętym Krzyżu
Odkopano średniowieczny piec zakonny
ks. Tomasz Lis/GN
Odkrycia na Świętym Krzyżu   Odkrycia na Świętym Krzyżu
Odkopano średniowieczny piec zakonny
ks. Tomasz Lis/GN

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy