Prace czterech pór roku

Marta Woynarowska Marta Woynarowska

publikacja 05.08.2023 17:16

Rzeźby Jana Puka, prezentowane w Muzeum-Zamku Tarnowskich w Tarnobrzegu, ukazują zajęcia dawnych mieszkańców wiosek położonych w widłach Wisły i Sanu.

Prace czterech pór roku Praca Jana Puka, przedstawiająca orkę wołami. Marta Woynarowska /Foto Gość

Kiedy w ubiegłym roku starosta tarnobrzeski Jerzy Sudoł i dyrektor Muzeum-Zamku Tarnowskich Tadeusz Zych wręczali artyście z Trześni Nagrodę im. dr. Michała Marczaka, padło zapewnienie, że w 2023 r. instytucja przygotuje wystawę jego rzeźb.

- Złożoną przeze mnie publicznie obietnicę zrealizowaliśmy i w piwnicach Zamku Tarnowskich można obejrzeć prace J. Puka. Wystawa została przejęta od Muzeum w Baranowie Sandomierskim, ale odmiennie zaaranżowana. Rzeźby zostały podzielone tematycznie, tak, by pokazać rytm pracy w historycznej polskiej czy też lasowiackiej wiosce, wyznaczany porami roku. Drugim zamysłem było ukazanie ginących lub też należących już do przeszłości zawodów, które jeszcze przed wiekiem były bardzo popularne - mówi T. Zych.

Na wystawie znalazł się obrosły już niemal mitem wiatrak, będący pierwszą pracą rzeźbiarza z Trześni, która otworzyła mu drogę do świata wybitnych twórców ludowych, oraz rzeźby powstałe dosłownie w ostatniej chwili. Ekspozycja ukazuje więc kilkudziesięcioletni przekrój twórczości J. Puka.

Dzięki makietom z drewnianymi rzeźbami przestawiającymi dawnych chłopów przy orce, sianokosach, żniwach, ale również przy zajęciach w samym gospodarstwie zwiedzający mogą przenieść się w czasie i poczuć niemal jak na planie "Chłopów", filmowej adaptacji powieści Władysława Reymonta.

W pracach J. Puka nie ma bowiem żadnej stylizacji, tzw. cepeliady, biją z nich natomiast pełen autentyzm i szczerość. Ta cecha jego rzeźb, drewnianych zabawek tworzonych w indywidualnym, charakterystycznym stylu, oraz pisanej przez niego poezji przyniosły mu docenienie, czego wymownym świadectwem są przyznane mu w ubiegłym roku Nagroda im. Oskara Kolberga "Za zasługi dla kultury ludowej" - tzw. ludowy Oskar - oraz wspomniana Nagroda im. dr. Michała Marczaka. Artysta był zresztą wielokrotnie nagradzany, by wymienić tylko odznakę "Zasłużony Działacz Kultury", odznakę honorową "Za zasługi dla oświaty", Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, "Gwiozdę Łowicką".

Wystawa będzie czynna do 3 września.