Ludzi powinno się lubić

Marta Woynarowska Marta Woynarowska

publikacja 11.09.2019 16:57

Tak brzmiało przesłanie występu inaugurującego XV Przegląd Twórczości Artystycznej Środowiskowych Domów Samopomocy Województwa Podkarpackiego.

Ludzi powinno się lubić - Jestem chory psychicznie - mówił jeden z aktorów występujących w spektaklu otwierającym przegląd. Marta Woynarowska /Foto Gość

Spektakl otwierający prezentacje aż 48 środowiskowych domów samopomocy z Podkarpacia był wspólnym przedsięwzięciem trzech placówek z Tarnobrzega, Knapów oraz Nowej Dęby.

- Przedstawienie jest bardzo wymowne, mówi bowiem o stereotypach, które należy odrzucić, także wobec osób niepełnosprawnych, żyjących wśród nas. W ogromnej przewadze od nas, osób zdrowych, zależy ich jakość życia oraz nawiązywanie relacji z innymi ludźmi, społeczeństwem. Od ubiegłego roku zmieniliśmy nieco regulamin, który pozwala na wspólne występy kilku domów. To bowiem doskonale integruje, zwłaszcza próby przed premierą pozwalają uczestnikom na zawieranie nowych znajomości, dzielenie się swoimi doświadczeniami, zwierzeniami - mówiła Beata Wasiuta, dyrektor ŚDS w Tarnobrzegu, organizatora przeglądu. - W stylistyce sięgnęliśmy po czasy PRL, ale nie w ich negatywnym postrzeganiu, ale pozytywnym. Nawiązujemy do rzeczy, zjawisk, obyczajów, które zapewne wielu osobom przypomną dzieciństwo, czyli lata radosne, beztroskie, kiedy żuło się gumę "Donald", zjadało z dłoni oranżadę w proszku itp., itd. Wiele tych motywów przewija się przez cały czas trwania przeglądu.

Autorką scenografii oraz całej oprawy plastycznej była artysta plastyk Karolina Bednarska, pracownik tarnobrzeskiego ŚDS.

Przez cały niemal dzień na scenie w hali Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji swoje spektakle, występy muzyczne prezentowały wspólnie lub pojedynczo wszystkie uczestniczące w przeglądzie domy. Było kolorowo, radośnie, pomysłowo, nietuzinkowo, ale także refleksyjnie. Występom tradycyjnie towarzyszyła wystawa prac uczestników ŚDS - każdy z nich przywiózł najlepsze i najbardziej reprezentacyjne dzieła swoich podopiecznych.

W trakcie przeglądu zostały również wręczone nagrody i wyróżnienia w konkursie poetyckim, na który w tym roku wpłynęła rekordowa liczba utworów - ponad 30, zgłoszona przez kilkunastu poetów - uczestników domów samopomocy. Jury w składzie: Janina Szul - przewodnicząca, Liliana Lewińska, Sylwester Łysiak oraz Beata Wasiuta miało niełatwy wybór. Ostatecznie pierwszą nagrodę otrzymała, już nagradzana w konkursie, Ewa Kazak z ŚDS w Jelnej, drugie miejsce komisja przyznała Laurze Florek-Trojanowskiej z ŚDS w Tarnobrzegu, trzecie natomiast - Arkadiuszowi Płudowskiemu z ŚDS w Przysiekach. Specjalną nagrodę, ufundowaną przez Bożenę Kapuściak, zastępcę przewodniczącego Rady Miasta Tarnobrzega, otrzymał Jan Organ z ŚDS w Izdebkach.

- Wiersze zaczęłam pisać, kiedy już byłam chora. Od ponad 20 lat cierpię na chorobę afektywną dwubiegunową. Zaczynałam od bardzo małych form haiku, by z czasem dojść do swego indywidualnego stylu. Nieskromnie przyznam, że byłam wielokrotnie nagradzana, ukazały się też moje tomiki. Przez długi czas pisałam, jak się to popularnie mówi, do szuflady - mówiła E. Kazak. - Dlatego za każdym razem, mimo wszystko, jestem zaskoczona, że znalazłam się wśród nagrodzonych. W swoich utworach zawieram własne przemyślenia nad sensem istnienia, bóle dnia codziennego, które doskonale znam z własnego doświadczenia - całe dorosłe życie zmagam się z chorobą.

- Z przyjemnością i ogromnym zainteresowaniem czytam wiersze nadsyłane na konkurs, mam bowiem dwie koleżanki oraz moje dawne uczennice chore na schizofrenię. Te utwory pomagają mi lepiej zrozumieć psychikę, świat tych osób, wniknąć w ich myśli - wyjaśniała J. Szul, która od 2007 r. uczestniczy w pracy jury konkursu poetyckiego. - Dzisiejsza laureatka ma wyższe wykształcenie ekonomiczne, ale choroba, niestety, nie oszczędza i atakuje często tych najbardziej inteligentnych, wrażliwych. Pani Ewa pisze o swojej  chorobie, o braku zrozumienia ze strony innych ludzi. W wielu utworach pojawia się motyw choroby spadającej na ich autorów niczym czarny ptak, jak ciemności, które utrudniają im życie.

W ramach jubileuszowych obchodów tarnobrzeski ŚDS wydał tomik z wierszami dotychczasowych laureatów konkursu poetyckiego.

Patronat nad wydarzeniem objęli wojewoda podkarpacki Ewa Leniart, prezydent Tarnobrzega Dariusz Bożek oraz starosta tarnobrzeski Jerzy Sudoł.