Z dowódcą 10. Świętokrzyskiej Brygady Wojsk Obrony Terytorialnej płk Arturem Barańskim rozmawia ks. Tomasz Lis.

Ks. Tomasz Lis. Jaki obszar naszego kraju obejmie swoją działalnością 10 Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej?

Płk Artur Barański. - Zgodnie z koncepcją tworzenia Wojsk Obrony Terytorialnej, podpisaną przez Ministra Obrony Narodowej w 2016 r., na terenie kraju powstanie 17 Brygad Obrony Terytorialnej, których rejony odpowiedzialności oparte będą o tereny województw.

Wyjątek stanowi województwo mazowieckie, które przyjmie na swoim terenie dwie brygady. Oznacza to, że 10. Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej obejmie swoją działalnością teren województwa świętokrzyskiego, a konkretnie 13 powiatów ziemskich plus powiat miejski Kielce. Warto dodać, że tworzenie Wojsk Obrony Terytorialnej podzielono na cztery etapy, dwa z nich już zrealizowano.

W pierwszym z etapów powstały trzy brygady w województwach podlaskim, lubelskim i podkarpackim.

Drugi etap, także zakończony, to formowanie brygady warmińsko-mazurskiej i dwóch warszawskich. Od 15 stycznia rozpoczyna się formowanie brygad trzeciego etapu. Jego efektem ma być sformowanie kolejnych siedmiu brygad: pomorskiej, kujawsko-pomorskiej, łódzkiej, świętokrzyskiej, małopolskiej, wielkopolskiej i śląskiej.

Ostatni, czwarty etap formowania WOT realizowany będzie w województwach opolskim, dolnośląskim, zachodniopomorskim i lubuski.

Ilu żołnierzy docelowo będzie pełniło służbę w 10. Brygadzie WOT?

- Podstawowa zasada formowania WOT mówi, że każdy powiat będzie miał do dyspozycji jedną kompanię lekkiej piechoty. Mnożąc je przez liczbe świętokrzyskich powiatów oraz dodając liczbę żołnierzy dowództw i sztabów, można przyjąć, że w brygadzie powinno służyć docelowo około 2,5 tyś żołnierzy.

Gdzie będzie się mieścił sztab brygady i czy wiemy z ilu batalionów będzie się ona składała?

- Nie jest tajemnicą, że teren województwa świętokrzyskiego ma duże problemy z wojskową infrastrukturą. Nie ma tu na co dzień - poza 3. Sandomierskim Batalionem Radiotechnicznym - stacjonujących jednostek operacyjnych Wojska Polskiego.

Miejsce stacjonowania brygady trzeba będzie przygotować od podstaw. Dowództwo i sztab brygady tymczasowo umieszczone zostaną na terenie Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach.

Trwają prace nad pozyskaniem terenu przy ul. Mielczarskiego i to tam prawdopodobnie przeniesiona zostanie brygada. Liczba batalionów i docelowa struktura brygady jest jeszcze w opracowaniu.

Jak będzie wyglądało dowództwo brygady i czy już wiadomo kto będzie w jej sztabie?

- Od 15 stycznia, na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej, jedynym żołnierzem brygady jest jej dowódca. W ciągu najbliższych tygodni stan etatowy powinien się energicznie zwiększać.

Już od poniedziałku rozpoczną się rozmowy kadrowe. Na początku do obsadzenia czekają etaty dowództwa i sztabu brygady oraz dwóch pododdziałów: kompanii dowodzenia i logistycznej. Jeszcze w tym roku w składzie 10. Świętokrzyskiej Brygady powinni pojawić się pierwsi żołnierze Obrony Terytorialnej. W drugiej połowie roku zaplanowana jest także pierwsza przysięga wojskowa.

Jak będzie odbywał się nabór? Czy chętni już mogą zgłaszać się do swoich siedzib WKU?

- Wszyscy chętni do służby w 10. Świętokrzyskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej już od początku 2017 roku mogą zgłaszać się do Wojskowych Komend Uzupełnień odpowiednich do miejsca zamieszkania i składać wnioski o przyjęcie. Pozwala na to ustawa z 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw. Tak jak wspomniałem wcześniej, w drugim półroczu bieżącego roku rozpoczniemy proces przyjęcia do służby w brygadzie.

Czy jest szansa, że ktoś nie pochodzący z woj. świętokrzyskiego może służyć jako żołnierz 10. Brygady WOT?

- Tak, jest taka możliwość. Obecne przepisy pozwalają na pełnienie służby ex-terytorialnie. Taki kandydat powinien odwiedzić swoje WKU i zgłosić taką chęć na piśmie. Na miejscu zostanie poinformowany o dalszym sposobie postępowania.

Kiedy ruszy pierwsze szkolenie żołnierzy terytorialnych, którzy wejdą w jej skład?

- Jestem przekonany, że pierwszą „ósemkę” i „szesnastkę” przeprowadzimy jesienią tego roku.

Jakie zadania staną przed żołnierzami 10. Brygady WOT?

- Pierwszym zadaniem żołnierzy Obrony Terytorialnej będzie osiągnięcie odpowiedniego poziomu wyszkolenia, aby byli gotowi do realizacji zadań zgodnie z przeznaczeniem.

Zadania będą miały bardzo szeroki zakres w zależności od sytuacji. Do zasadniczych należeć będzie inspirowanie i wspieranie istniejących organizacji rządowych i pozarządowych o charakterze patriotyczno-obronnym oraz prowadzących działalność w obszarze bezpieczeństwa i obronności państwa.

To także współudział w powszechnym wychowaniu patriotycznym i obywatelskim dzieci i młodzieży, pielęgnacja i kontynuacja miejscowych tradycji niepodległościowych, wojskowych i społecznych a także współudział przy tworzeniu lokalnych więzi społecznych i obywatelskich oraz współodpowiedzialność za bezpieczeństwo lokalnych społeczności.

Bardzo ważnym zadaniem żołnierzy OT będzie wsparcie terenowych organów administracji państwowej i samorządów oraz społeczeństwa przy realizacji działań w ramach systemu zarządzania kryzysowego, zapobieganiu i przeciwdziałaniu zagrożeniom a także usuwaniu skutków kryzysu oraz przywracania stanu sprzed jego wystąpienia.

Pan pułkownik przychodzi do Kielc z dużym bagażem doświadczenia w tworzeniu wojsk terytorialnych. Przypomnijmy, że 3. Podkarpacka Brygada, gdzie pełnił pan funkcję szefa sztabu, uformowała się jako pierwsza w Polsce. Jakie będą pierwsze zadania dowódcy świętokrzyskiej brygady?

- Pierwszym, podstawowym moim zadaniem będzie uzupełnienie stanu osobowego brygady żołnierzami zawodowymi tak, aby brygada była zdolna w możliwie najkrótszym czasie przyjąć i szkolić żołnierzy OT. Wiąże się z tym oczywiście wiele innych zadań, jak chociażby przygotowanie infrastruktury, przygotowanie obiektów szkoleniowych, przyjęcie wyposażenia i wiele, wiele innych. Jestem przekonany, że moje doświadczenie pomoże mi te zadania zrealizować.

Jakie cele stawia sobie pan jako dowódca 10. Brygady WOT?

- Moim celem jest sformowanie brygady i osiągnięcie takiego stanu uzupełnienia i wyszkolenia żołnierzy, aby być gotowym do realizacji zadań zgodnie z przeznaczeniem, aby móc w każdych zastanych warunkach pokoju, kryzysu i wojny wspierać lokalną społeczność ziemi kieleckiej.

Czy brygada będzie ściśle współpracowała z Centrum Przygotowań do Misji na Bukówce, czy będą to dwie odrębne formacje wojskowe?

- Ze względu na swoje operacyjne, wojskowe przeznaczenie te dwie instytucje są odrębnymi formacjami wojskowymi. Muszą więc zachować odrębność, bo po prostu przeznaczone są do różnych zadań. Jestem jednak przekonany, że w wielu obszarach istnieje nie tylko możliwość, ale potrzeba ścisłej współpracy 10. Brygady WOT z Centrum na Bukówce

Po wielu latach służby wojskowej powraca Pan niemal w rodzinne strony. Jakie odczucia osobiste towarzyszą objęciu dowództwa brygady?

- Urodziłem się i wychowałem na Kielecczyźnie, tu zdobyłem podstawowe wykształcenie i zdałem maturę. Chociaż na co dzień mieszkam w zachodniej części Polski, to często tu bywam. Tu mieszkają moi rodzice i najbliższa rodzina, można powiedzieć, że jestem z tą ziemią mocno związany. Znam i rozumiem mieszających tu ludzi, wiem, że to pracowici i odpowiedzialni obywatele.

Jestem przekonany, że nie obce są mieszkańcom Ziemi Świętokrzyskiej problemy związane z systemem obronności państwa i znajdę wielu ludzi, którzy będą chętni do wzmacniania tego systemu poprzez pomoc lokalnym społecznościom oraz poprzez wstąpienie w szeregi 10. Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej w Kielcach.

Dziękuję za rozmowę.

---

Płk Artur Barański pochodzi z Gminy Brody, jest absolwentem II LO w Starachowicach. Po maturze ukończył Wyższą Szkołę Oficerską im. Stefana Czarnieckiego w Poznaniu, następnie pełnił funkcję: szefa Sekcji operacyjnej w 17. Brygadzie Zmechanizowanej, dowódcy 7. Batalionu Strzelców Konnych Wielkopolskich w Wędrzynie, szefa sztabu 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej. Od początku uczestniczył w szkoleniu i powoływaniu do służby ponad 3 tys. żołnierzy podkarpackiej brygady, utworzonej w pierwszym etapie formowania WOT.