Braterskie spotkanie

ks. Tomasz Lis

publikacja 16.01.2014 15:02

- Bardzo bym pragnął, aby obchodzony w Sandomierzu Dzień Judaizmu nie tylko ożywił dialog chrześcijańsko-żydowski, ale zaowocował nowymi kontaktami pomiędzy przedstawicielami obu społeczności, szczególnie pomiędzy młodymi - podkreślał bp Krzysztof Nitkiewicz podczas wspólnych spotkań.

Inauguracja spotkania w sandomierskim Zamku Inauguracja spotkania w sandomierskim Zamku
XVII Dzień Judaizmu
ks. Tomasz Lis /GN

Hasłem tegorocznego spotkania były słowa: "Pan jest moją mocą, (...) Jemu zawdzięczam moje ocalenie" (Wj 15,2). Gospodarzami i organizatorami tegorocznych obchodów są bp Krzysztof Nitkiewicz, ordynariusz sandomierski, oraz Jerzy Borowski, burmistrz Sandomierza. W uroczystościach Dnia Judaizmu wzięli udział m.in. naczelny rabin Polski Michael Schudrich oraz ambasador Izraela Zvi Rav Ner.

Sandomierskie obchody rozpoczęły się od spotkania inaugurującego w Muzeum Okręgowym - Zamku Sandomierskim, gdzie przybyłych powitał burmistrz Borowski, a ze słowem wystąpili bp Nitkiewicz, rabin Schudrich oraz ambasador Zvi Rav Ner. Inauguracją był wykład prof. Waldemara Kowalskiego z Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach na temat: "Polacy i Żydzi w Sandomierzu, czyli o potrzebie wspominania przeszłości".

Następnie uczestnicy obchodów udali się na cmentarz żydowski przy ul. Suchej, gdzie odbyła się modlitwa za zmarłych i pomordowanych w czasie Holocaustu Żydów. Nowy kirkut powstał ok. 1830 r. Pochowano na nim około 4500 osób. Podczas ostatniej wojny cmentarz został zniszczony przez Niemców. Po wojnie utworzony Komitet Żydowski z ocalałych macew i ich fragmentów w 1948 r. wzniósł pomnik w kształcie piramidy, poświęcony pomordowanym podczas II wojny światowej Żydom z Sandomierza i okolicy. Obecnie pozostał po cmentarzu żydowskim symboliczny teren o powierzchni 1212 mkw., na którym znajduje się pomnik i 144 zachowanych dużych fragmentów i całych nagrobków.

Kolejnym punktem spotkania był panel dyskusyjny w Muzeum Diecezjalnym - Domu Długosza z udziałem prof. Moniki Adamczyk-Garbowskiej z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, prof. Magdy Teter z Wesleyan University w USA, Michaela Schudricha, bp. Mieczysława Cisły i prof. Jana Grosfelda z UKSW w Warszawie. Panel prowadził szef KAI Marcin Przeciszewski. Jednym z elementów panelu była promocja książki "Stosunki chrześcijańsko-żydowskie w historii, sztuce i pamięci. Europejski kontekst dzieł w katedrze sandomierskiej", która jest owocem ubiegłorocznego spotkania naukowego (odbywało się także w Sandomierzu). Po prezentacji otwarte zostały wystawy w piwnicy Domu Długosza: prac Hanny Kossowskiej "Wypiski z niepamięci" z udziałem autorki oraz fotografii "Ślady pamięci - sandomierska wspólnota żydowska".

Popołudniu zaplanowano nabożeństwo słowa w katedrze sandomierskiej, zaś wieczorem - spektakl teatralny "Josela Rakowera rozmowa z Bogiem"  w Domu Katolickim.