Jako pierwsza ich postawę zweryfikowała wielka wojna lat 1914–1918, kiedy ruszyli bić się o Niepodległą w szeregach Legionów Piłsudskiego. W wolnej Polsce uczyli się miłości, szacunku i pracy dla niej. II wojna światowa pokazała, że byli wzorowymi uczniami, kiedy ginęli za nią, walcząc z okupantem. Wielu nie złożyło broni po 8 maja 1945 r., bo ojczyzna znalazła się pod nowym, komunistycz-nym jarzmem. O chlubnej historii tarnobrzeskich harcerzy i dzisiejszej, również niełatwej służbie na stronach IV–V.