Rudnik nad Sanem. Wikliniarski projekt

Było to jedno ze wstępnych działań przygotowujących tradycje wikliniarskie do wpisu na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. Zwieńczeniem projektu była premiera publikacji pt.: „Tradycja pleciona wikliną”. Kluczowym elementem projektu były badania naukowe prowadzone pod kierunkiem prof. Katarzyny Smyk z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, wybitnej specjalistki w dziedzinie niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

 - To dzięki jej pomocy uczniowie z PSP nr 2 zebrali bogaty materiał na temat wikliniarzy z naszego miasta i okolic. W publikacji opowiedzieli o pasji do wikliny, o swoich mistrzach, pracodawcach oraz ulubionych wyplotach. Oprócz przeprowadzonych badań odbyły się także kwerendy w archiwach, warsztaty, debaty i konsultacje społeczne. Elementem wyróżniającym nasz projekt była otwartość na wszystkie grupy społeczne, w tym na grupę wikliniarzy z niepełnosprawnościami, którzy mogą rozwijać swoje umiejętności w placówkach opiekuńczych, takich jak Centrum Caritas w Rudniku nad Sanem - powiedział Waldemar Grochowski, burmistrz Gminy i Miasta Rudnik nad Sanem.

Publikacja „Tradycja pleciona wikliną” wydana jest w wersji cyfrowej. 132-stronicowy tom składa się z trzech części. Zamieszczone są w niej biogramy ponad 40 wikliniarzy. Nagrane teksty zostały następnie spisane i opracowane przez autorki wywodzące się z lokalnej społeczności: Annę Straub (dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Rudniku nad Sanem) oraz Agatę Piotrowską (koordynatorkę projektu z Urzędu Gminy i Miasta Rudnik nad Sanem).

Genezę pomysłu i realizację poszczególnych etapów opisuje w pierwszej części ceniona etnolożka, współautorka koncepcji i opiekun naukowy projektu dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS. Andrzej Szoszkiewicz, koordynator projektu, we współpracy z plecionkarzami, władzami gminy i dyrekcją Centrum Wikliniarstwa podjął się opracowania wniosku o wpis na światową listę UNESCO.

Publikację dopełnia dział zawierający dwa artykuły napisane na podstawie kwerendy bibliotecznej i archiwalnej przez dwójkę badaczy z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.

Pierwszy, autorstwa dr Izabeli Wodzińskiej, mówi o długiej historii plecionkarstwa na świecie, by potem skoncentrować się na dziejach Rudnika nad Sanem i tradycji wikliniarskiej zapoczątkowanej przez hrabiego Ferdynanda Hompescha 150 lat temu. Z kolei dr Janusz Radwański chronologicznie prezentuje stan badań na temat wikliniarstwa w Rudniku i najbliższych okolicach.

- W efekcie powstał ciekawy zestaw życiorysów, które składają się na piękną historię tradycji plecionkarstwa na tle dziejów regionu. Wydawnictwo przyciąga uwagę nowatorskim podejściem do badań nad tradycją, interesującymi artykułami i cieszy oko oryginalnym layoutem - dodał burmistrz.

Projekt graficzny to praca Macieja Pachowicza, a zdjęcia - Macieja Rałowskiego.